Prawidłowa pielęgnacja i konserwacja okien – o czym powinniśmy pamiętać?

Zarówno szyby, jak i ramy, wymagają regularnego czyszczenia – i z zewnętrznej, i z wewnętrznej strony. Osadza się na nich kurz, będący pożywką dla mikroorganizmów, okna narażone są również (z zewnątrz) na wpływ czynników atmosferycznych czy zabrudzenia spowodowane przez ptaki. Używanie niewłaściwych preparatów do mycia może skończyć nie tylko powstawaniem zacieków i plam, ale nawet uszkodzeniem okna. Ramy i szyby zawsze powinniśmy myć czystą wodą, albo przy użyciu preparatów dedykowanych do pielęgnacji konkretnego materiału (plastik, aluminium, drewno), albo środków sporządzonych własnoręcznie. Nie powinno używać się chemii nieprzeznaczonej konkretnie do mycia okien: często bywa żrąca i ryzykujemy, że uszkodzimy mytą powierzchnię. Wiele gospodyń do mycia stosuje sodę oczyszczoną: to naturalny i dobrze czyszczący preparat, w pełni bezpiecznie można go jednak stosować w przypadku plastikowych ram białych (pamiętajmy, że soda jest chętnie używana do wybielania!). Unikajmy też specyfików z acetonem: pomogą one wprawdzie pozbyć się nawet najbardziej uporczywych zabrudzeń, mogą jednak pozostawić na plastiku ślady.

Do mycia ram i szyb nie powinno się używać ściereczek szorstkich ani szczotek, mogących zarysować ramę czy szybę: najlepsze będą materiały bawełniane lub specjalne ściereczki. Porady na temat czyszczenia szyb można znaleźć w artykule: „8 sposobów na idealnie czyste okna”.

Częstym błędem, popełnianym przez osoby zakupujące nowe okna, jest zdjęcie folii ochronnej zbyt wcześnie lub zbyt późno. Niektórzy celowo zostawiają folię ochronną na ramach sądząc, że w ten sposób ochronią je przed kurzem i brudem, co uczyni pielęgnację okien łatwiejszą. Tymczasem niewłaściwe postępowanie w tym zakresie może skończyć się uszkodzeniem okien lub pozostaniem nieestetycznych śladów, których usunięcie będzie trudne – lub wręcz niemożliwe.

Czas, po jakim folia ochronna powinna zostać usunięta, zawsze jest określony w instrukcjach od producenta. Zazwyczaj to trzy miesiące w przypadku składowania okien i miesiąc od momentu ich zamontowania. Zdjęcie folii od razu, przed montażem i zakończeniem najważniejszych prac remontowych, może zakończyć się ich porysowaniem lub pobrudzeniem. Z kolei po pozostawieniu jej zbyt długo – będziemy mieć problem z jej usunięciem. Jedynie przestrzeganie zaleceń producenta stanowi gwarancję, że nie pojawią się tutaj żadne kłopoty. Należy więc pamiętać, że pozostawienie folii na oknach zbyt długo w żaden sposób nie wesprze prawidłowej pielęgnacji okien.

Nie wolno zapominać, że takie elementy okna jak okucia i uszczelki również się zużywają – a w dużej mierze to one warunkują prawidłowe funkcjonowanie oraz szczelność okna. Ich stan należy regularnie kontrolować, a okucia powinny być czyszczone średnio dwa razy do roku i przynajmniej raz na rok oliwione. Przy czyszczeniu okuć trzeba używać delikatnych preparatów, najlepiej o neutralnym pH. Mocne mleczka czyszczące czy preparaty usuwające kamień oraz rdzę albo codziennie stosowane w gospodarstwie domowym środki chemiczne mogą doprowadzić do uszkodzenia powłoki chroniącej przed korozją. Do smarowania okien należy użyć smaru przeznaczonego do konserwacji okuć.

Jeśli zauważymy, że okucia lub uszczelki uległy uszkodzeniu, najlepiej niezwłocznie je wymienić. To tańsze rozwiązanie niż wymiana całego okna, a nie reagując na problemy z okuciami lub uszczelkami ryzykujemy, że na skutek nieszczelności bądź nieprawidłowego zamykania i otwierania okna, to ulegnie wypaczeniu, zacznie pęcznieć, a do domu przedostawać się będą chłód i wilgoć.

Okna warto systematycznie regulować – zmniejsza to ryzyko ich opadania i pojawienia się kłopotów z otwieraniem oraz zamykaniem. Regulację okien trzeba koniecznie przeprowadzić w kilka miesięcy po zamontowaniu okien, zwłaszcza jeśli te są duże i mają ciężkie ramy – w ciągu pierwszego roku użytkowania okna tego typu mają tendencję do opadania, a ich wyregulowanie pozwoli uniknąć problemów. Więcej o regulacji okien można przeczytać w artykule: „Jak wyregulować okno PVC krok po kroku?”

Stolarka drewniana, ze względu na szczególne właściwości drewna, wymaga częstszej i uważniejszej pielęgnacji niż pielęgnacja okna z PVC czy aluminium. Należy przynajmniej raz w roku starannie myć ramy z kurzu łagodnymi preparatami, nie posiadającymi właściwości ściernych ani nie zawierających substancji rozpuszczalnych, warto także używać specjalnego mleczka konserwującego. Systematycznej kontroli (zwłaszcza po zimie!) trzeba poddawać stan lakieru, zabezpieczającego naturalną powierzchnię drewna. Drobne pęknięcia czy zarysowania nie są dużym problemem, ale nie wolno ich zignorować: z biegiem czasu będą się powiększać, a drewno w niechronionym miejscu będzie narażone na uszkodzenie oraz wilgoć. Zaniedbanie pielęgnacji okien i konserwacji okien może sprawić, że konieczna będzie renowacja – albo nawet wymiana – okien.

Dbanie o wszystkie okienne elementy to najlepsza gwarancja, że okna zachowają dobre parametry, ładny wygląd i będą otwierać się i zamykać bez problemów. Pamiętajmy, że bez właściwej pielęgnacji okien nawet najwyższej jakości stolarka okienna może ulec uszkodzeniu.